اجرای اسکلت فلزی ساختمان یکی از مراحل مهم و پیچیده در ساخت و ساز است که تاثیر بسزایی بر استحکام، ایمنی و پایداری کلی ساختمان دارد. اسکلت فلزی به عنوان سازه اصلی و باربر نقش کلیدی در تحمل بارهای مختلف ساختمان ، از جمله بارهای مرده (وزن سازه) و بارهای زنده (بارهای ناشی از استفاده روزمره و حوادث غیر منتظره) ایفا میکند.
این بخش نه تنها تاثیر مستقیمی بر دوام و طول عمر ساختمان دارد، بلکه میتواند بر هزینهها و زمان ساخت نیز تاثیرگذار باشد. صحت اجرای اسکلت فلزی ساختمان ، مستلزم انجام گام به گام مراحل آن است. در این مقاله قصد داریم مراحل اجرای اسکلت فلزی ساختمان را گام به گام مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم.
مراحل ساخت و نصب اسکلت فلزی
مراحل اجرای اسکلت فلزی ساختمان شامل چندین گام مهم و دقیق است که برای ساخت یک سازه ایمن، محکم و پایدار، ضروری هستند. هر یک از این مراحل نیازمند دقت بالا و رعایت استانداردهای فنی است. در ادامه مراحل اجرای اسکلت فلزی به صورت گام به گام شرح داده شده است.
آماده سازی زمین و محل ساخت
اولین مرحله در اجرای اسکلت فلزی، آماده سازی زمین و محل ساخت میباشد. آماده سازی دقیق محل اجرای اسکلت فلزی، برای ایجاد بستر مناسب نصب سازه، حیاتی است. در این مرحله سطح زمین باید به طور کامل تسطیح شده و از هر گونه سنگ، خاک نرم یا مواد زائد پاک شود. این فرآیند اغلب با استفاده از دستگاههای سنگین مانند بولدوزرها یا گریدرها انجام میشود تا سطح کاملا صاف و یکنواخت شود.
ساخت قطعات اسکلت فلزی
دومین مرحله از مراحل ساخت و نصب اسکلت فلزی، شامل ساخت قطعات فلزی در کارگاههای ساخت سازه است.
این قطعات شامل ستونها، تیرها، بادبندها و سایر اجزای سازه هستند. ساخت قطعات فلزی مراحل زیر را شامل میشود:
- انتخاب و آماده سازی مواد اولیه:
برای ساخت قطعاتی همچون ستون ها، تیرها، بادبندها و سایر اجزای سازه، ابتدا باید مواد اولیه مناسب برای ساخت آنها را انتخاب نمود. این مواد معمولا فولادهای کم کربن یا فولاد با آلیاژی با مقاومت بالا میباشند.
- برش و خمکاری:
پس از تهیه مواد اولیه، قطعات فلزی طبق ابعاد مشخص شده در نقشهها برش داده میشوند. برش قطعات معمولا با استفاده از دستگاههای برش لیزری، گیوتین یا ارههای صنعتی انجام میشود. سپس قطعات با استفاده از خمکاری خم شده و به شکل مورد نظر در میآیند تا برای نصب آماده شوند.
- جوشکاری و مونتاژ:
در این مرحله قطعات فلزی جوشکاری میشوند. این عملیات ممکن است با استفاده از روشهای متنوعی همچون جوشکاری دستی، جوشکاری زیرپودری یا آرگون انجام شود. جوشکاری باید با دقت تمام انجام شود و از استحکام و مقاومت آن باید اطمینان حاصل نمود. به همین منظور پس از جوشکاری، کنترل کیفیت به وسیله تستهای مختلف انجام میشود.
- پوشش دهی:
برای حفاظت از قطعات در برابر خوردگی، به ویژه در پروژههای بیرونی، از پوششهای ضد زنگ یا رنگهای مخصوص استفاده میشود. این پوششها باید دارای ضخامت مناسب و دوام بالا باشند.
نصب فونداسیون و بستر اسکلت فلزی
نصب فونداسیون در اجرای اسکلت فلزی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. نصب فونداسیون باید با دقت بالایی انجام شود تا از انطباق کامل ستونها و تیرها با فونداسیون اطمینان حاصل شود. مراحل نصب فونداسیون عبارتند از:
- حفر گودالها: در مکانهایی که برای قرار گرفتن ستونها مشخص شده است، گودالهایی به عمق و ابعاد دقیق حفر میشود. این گودالها باید به طور دقیق مطابق با موقعیت ستونها و سازههای دیگر آماده شوند.
- قرار دادان میلگرد و شبکههای فولادی: در داخل گودالها، میلگردهای فولادی و شبکههای تقویتی قرار داده میشود تا قدرت کششی بتن را تقویت کند. این میلگردها به طور دقیق باید در جای خود نصب شوند تا بارهای مختلف به درستی انتقال یابند.
- ریختن بتن: در این مرحله از اجرای اسکلت فلزی، بتن با مقاومت بالا به داخل گودال ریخته میشود. این بتن باید به طور یکنواخت و بدون حباب های هوا ریخته شود و سپس به طور کامل متراکم و ویبره شود تا از نفوذ هوا و کاهش کیفیت بتن جلوگیری شود.
نصب ستون در اجرای اسکلت فلزی
نصب ستونها یکی از حساس ترین مراحل اجرای اسکلت فلزی است که باید با دقت و هماهنگی بالا انجام شود تا سازه پایدار باشد.
- نصب بیس پلیت: صفحه ستونها (بیس پلیت)، با استفاده از پیچ و مهره یا جوش به فونداسیون متصل میشوند.
- قراردادن ستونها: ستونها با استفاده از جرثقیل، در محل مشخص شده قرار میگیرند.
- اتصال ستونها: ستونها با استفاده از پیچ و مهره یا جوش به بیس پلیت و سایر ستونها متصل میشوند.
- کنترل شاقول بودن: در این مرحله با استفاده از ابزارهای دقیق(مانند لیزر یا تراز)، عمود بودن ستونها بررسی میشود. این کار برای اطمینان از تراز صحیح سازه ضروری است.
نصب تیرها و پلها
پنجمین مرحله از مراحل اجرای اسکلت فلزی شامل نصب تیرها و پلها است. پس از نصب ستونها، نوبت به نصب تیرها میرسد. مراحل اجرای تیر ریزی اسکلت فلزی به طور دقیق و با استفاده از ابزارهای خاص انجام می شود تا تمام بارهای عمودی و افقی به درستی منتقل شوند. مراحل این فرایند عبارتند از:
- انتخاب نوع تیرها: تیرهای فلزی با مقاطع مناسب ، بر اساس بار وارده انتخاب میشوند.
- جا به جایی تیرها به محل نصب: تیرها که معمولا وزن زیادی دارند، با استفاده از جرثقیلهای بزرگ به محل نصب منتقل میشوند. این تیرها باید به طور دقیق بر روی ستونها قرار گیرند.
- اتصال تیرها به ستون: تیرها با استفاده از پیچ و مهره یا جوش به ستونها متصل میشوند. این اتصالات باید مقاوم باشند و بارهای وارده را به طور موثر منتقل کنند.
- کنترل تراز بودن: با استفاده از تراز لیزری، تراز بودن تیرها بررسی میشود.
نصب بادبندها و اتصالات مکمل
بادبندها برای تقویت سازه و جلوگیری از نوسانات یا خرابیهای ناشی از بارهای جانبی مانند زلزله یا باد نصب میشوند.
- نصب بادبندها: بادبندها معمولا به صورت مورب بین تیرها و ها نصب میشوند تا به انتقال نیروهای جانبی کمک کنند.
- نصب اتصالات مکمل: ممکن است برای تقویت بیشتر سازه از اتصالات ویژه فولادی استفاده شود تا اطمینان حاصل شود که اسکلت فلزی به طور موثر نیروها را توزیع میکند.
کنترل کیفیت و بازرسی نهایی
در نهایت، تمامی اتصالات، جوشها، پیچ و مهرهها و قطعات نصب شده باید به طور دقیق بررسی و آزمایش شوند. این مرحله از مراحل اجرای اسکلت فلزی تضمین می کند که سازه به درستی و مطابق استاندارد ساخته شده باشد.
- آزمایش جوشها:
کیفیت و استحکام جوشها باید به طور دقیق و با استفاده از آزمونهای مختلف مانند آزمون بصری، آزمون اولتراسونیک، آزمون مایع رنگی و سایر آزمونهای مرتبط، مورد بازرسی قرار گیرد.
- بازرسی اتصالات پیچ و مهره:
تمامی پیچ و مهرهها از لحاظ سفتی و میزان گشتاور باید مورد کنترل و بازرسی قرار گیرند تا اطمینان حاصل شود که به طور محکم انجام شده باشد.
در پایان میتوان گفت که اجرای اسکلت فلزی یکی از مهم ترین و حساس ترین بخشهای فرایند ساخت و ساز به شمار میرود. رعایت اصول فنی و توجه دقیق به مراحل اجرای اسکلت فلزی ، از آماده سازی زمین گرفته تا نصب قطعات و کنترل کیفیت، نقش بسیار مهمی در تضمین ایمنی، استحکام و دوام ساختمان دارد.
هر یک از مراحل ساخت و نصب اسکلت فلزی در صورت اجرای صحیح و استاندارد، میتواند از بروز مشکلات فنی، هزینههای اضافی و تاخیر در پروژه جلوگیری کرده و در نهایت موجب افزایش بهره وری، صرفه جویی اقتصادی و عملکرد بهتر سازه در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله و باد شود. اجرای دقیق این مراحل، کلید ساخت یک اسکلت فلزی مقاوم، ایمن و با طول عمر بالا است.
نظرات کاربران